Wywiad z Radosławem Majewskim, Kierownikiem Zespołu Ochrony Środowiska w Dziale Inwestycji i Eksploatacji Cedrob S.A.

Reagowanie na globalne problemy to istotna cecha zrównoważonej i odpowiedzialnej firmy. Szczególną uwagę poświęca się działaniom zmierzającym do eliminowania zagrożeń dla środowiska naturalnego. Jak Pan rozumie pojęcie ochrony środowiska w kontekście tak dużego przedsiębiorstwa, jakim jest Cedrob?

Żyjemy obecnie w czasach niepohamowanego konsumpcjonizmu, kurczących się zasobów naturalnych i przede wszystkim postępujących zmian klimatu, dlatego każda odpowiedzialna firma powinna stosować się do zasad gospodarki o obiegu zamkniętym, zwanej inaczej gospodarką cyrkularną (z jęz. ang. circular economy). W takim modelu w procesach produkcyjnych kładzie się nacisk na redukcję wykorzystywanych surowców lub ich wielokrotne wykorzystanie, czy recykling surowców uznawanych dotychczas za odpady. Wprowadzenie tego zamkniętego systemu produkcyjnego w Cedrob pozwala nam generować znacznie mniej odpadów i ścieków oraz emitować zdecydowanie mniej gazów i pyłów do atmosfery. Aby taki system funkcjonował koniecznym obowiązkiem dla nas jest utrzymywanie infrastruktury produkcyjnej w jak najlepszym stanie oraz stosowanie urządzeń energooszczędnych budowanych z myślą o długotrwałym działaniu.

Jak najefektywniej i najskuteczniej można obecnie wykorzystywać zasoby naturalne w zakładach produkcji i obrotu żywnością?

W przypadku wody istotna jest kontrola jej zużycia, przy jednoczesnym spełnieniu wymogów jakości i przestrzeganiu reżimu sanitarnego w czasie produkcji. Woda w systemie zamkniętym, po zabiegach uzdatniania, może być z powrotem zawrócona do procesów produkcyjnych, zamiast kończyć jako ściek w przyzakładowej lub miejskiej oczyszczalni.

Wytwarzając chłód generujemy nadwyżkę energii cieplnej, która może być wykorzystywana do ogrzewania takich mediów jak np. woda, zamiast metod tradycyjnych, wykorzystujących paliwa kopalne, typu węgiel czy gaz, które dodatkowo generują dwutlenek azotu, tlenki siarki i tlenki węgla do atmosfery. Ważne jest też wykorzystanie ciepła odpadowego, generowanego, np. przez urządzenia elektryczne. W Cedrob wykorzystujemy ciepło odpadowe ze sprężarek powietrznych, którym ogrzewamy poddasze w okresie jesienno-zimowym, zamiast wypuszczać je bezpośrednio do atmosfery i ją dodatkowo podgrzewać.

Poprzez stosowanie energooszczędnych urządzeń i maszyn generujemy mniej emisji i odpadów. Bardziej istotną rolę zaczynają odgrywać odnawialne źródła energii, zwłaszcza elektrycznej. To oznacza, że nowoczesny zakład zawsze może wykorzystać duże połacie dachowe do montażu paneli fotowoltaicznych, a nadwyżka pary, która jest często używana w procesach produkcyjnych, może być wykorzystana do napędzania turbin parowych, które produkują energię elektryczną. Co raz większą popularnością cieszą się także biogazownie, czyli instalacje produkujące biogaz z odpadów i osadów ściekowych, który może stać się źródłem energii odnawialnej, energii cieplnej i elektrycznej.

Jakie przejawia się troska o ochronę środowiska w Cedrob? Jakie aspekty realizuje firma w celu zminimalizowania wpływu zakładów produkcyjnych na środowisko?

Cedrob, mimo, że jest na rynku już ponad 29 lat, od zawsze wyróżnia się stosowaniem najnowocześniejszych i najlepszych urządzeń w swoich zakładach produkcyjnych. Ciągle modernizujemy starsze linie produkcyjne, stosujemy urządzenia energooszczędne o wysokiej sprawności, a komputerowe systemy sterowania liniami produkcyjnymi pozwalają nam szybko reagować na jakiekolwiek awarie, które mogę być przyczyną np. nadmiernego zużycia energii elektrycznej. Wykorzystujemy nisko emisyjne źródła energii, czyli np. gaz ziemny, biogaz, czyli źródła energii o wysokiej wydajności i systemach odzysku ciepła odpadowego. Ponadto stosujemy systemy chłodnictwa oparte o czynniki o znikomym wpływie na warstwę ozonową oraz zwiększenie efektu cieplarnianego - to jest tzw. niski ekwiwalent dwutlenku węgla.

Naszą flotę transportową opieramy o samochody spełniające normy emisji euro-5 i euro-6. Co raz więcej inwestujemy w hybrydowe samochody osobowe, czyli o bardzo niskich poziomach emisji. Z ramienia Cedrob powstała spółka Cedrob Cargo odpowiedzialna za transport kolejowy surowców do produkcji pasz, dzięki której nie wytwarzają się emisje wynikające z transportu samochodowego, aby chociaż częściowo odpracować straty środowiskowe. Nie zapominamy również o utrzymaniu odpowiedniego klimatu akustycznego, stosując urządzenia o niskim poziomie emisji hałasu, a tam gdzie urządzenia nie mogą być cichsze stosujemy tłumiki oraz bariery akustyczne, aby dodatkowo je wyciszyć.

W nowo wybudowanym Zakładzie Surowców Paszowych Cedrob przetwarzamy ubojowe produkty uboczne na wysokobiałkowe surowce, mogące być wykorzystywane w produkcji pasz. Zakład Surowców Paszowych jest też doskonałym przykładem wspomnianej przeze mnie wcześniej gospodarki cyrkularnej, ponieważ produkt uboczny jednego procesu produkcyjnego staje się surowcem w kolejnym procesie, dając nowy, pełnowartościowy produkt.

Co raz więcej ludzi dostrzega rosnące znaczenie wykorzystywania wody. Jak wygląda gospodarowanie wodą w Cedrob?

Ciągle optymalizujemy procesy produkcyjne pod kątem zużycia wody. Inwestycje w nowoczesne oczyszczalnie ścieków i unikalny na skalę krajową oraz europejską system recyklingu wody, pozwoliły nam jeszcze bardziej zmniejszyć pobór wody ze źródeł podziemnych i jej zużycie, a równocześnie zmniejszyć ilość produkowanych ścieków.

Wzrastająca świadomość ekologiczna i wspólna chęć dbania o środowisko sprawiły, że często mówi się o różnych ograniczeniach lub nawet wkluczeniach, które zdaniem niektórych powinny dotyczyć także producentów drobiu. Jakie są największe wyzwania, z jakimi zmaga się firma w swojej codziennej działalności?

Społeczeństwo jest co raz lepiej wyedukowane w sprawach ochrony środowiska. Lecz nieznajomość pewnych aspektów prawa ochrony środowiska przez zwykłego obywatela czasem może doprowadzić do konfliktu na linii inwestor – mieszkańcy. Ludzie boją się hałasu, odorów, zmniejszenia wartości nieruchomości ze względu na bliskość zakładu produkcyjnego. Jednak należy pamiętać, że każda większa inwestycja, zanim jeszcze powstanie, jest opiniowana przez szereg urzędów i instytucji pod kątem spełniania norm prawa budowlanego, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, czy przede wszystkim norm ochrony środowiska. Niemniej jednak problemy pojawiają się również od strony aparatu urzędniczego, ponieważ przepisy są często niejasne i pozostawiają szerokie pole do interpretacji dla urzędników.

Nad jakimi rozwiązaniami ograniczającymi oddziaływanie na środowisko obecnie pracuje Cedrob?

Skupiamy się na rozwiązaniach dotyczących gospodarowania odpadami w świetle nowych regulacji prawnych, a dokładniej nad procesem skuteczniejszej segregacji odpadów przy jednoczesnym ograniczeniu ich powstawania. Przykładem tego jest systematyczne zmniejszanie zakupu wody butelkowanej dla pracowników na rzecz systemów uzdatniania wody wodociągowej. Sprawa wydaje się trywialna, lecz przy łącznej liczbie pracowników naszej spółki, chociażby sumując pracowników pracujących w wytwórniach pasz, wylęgarniach i zakładach uboju, jest to niebagatelna ilość odpadów plastikowych. Z kolei tzw. kranówka, po odpowiednim uzdatnianiu i oczyszczaniu, często nadaje się do spożycia bardziej niż woda butelkowana.

Jeśli chodzi o większe inwestycje, obecnie jesteśmy na etapie ustalania warunków przetargu na zakup jednostki kogeneracyjnej (CHP), która pozwoli nam zamienić powstający biogaz w oczyszczalni ścieków w Ujazdówku na odnawialne źródła energii cieplnej i elektrycznej. Na ten cel pozyskaliśmy dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach otwartego konkursu. Te przedsięwzięcie stawia przed nami nowe proekologiczne zadania, ale jednocześnie nie przestajemy szukać nowych możliwości, które będą w dalszym ciągu minimalizować wpływ działalności spółki na środowisko.